Jak obchodzić się z samochodem z silnikiem diesla?
Samochody z silnikami diesla cieszą się wśród kierowców opinią trwałych i niezawodnych, a przede wszystkim takich, które umożliwiają stosunkowo tanią eksploatację pojazdu. Mimo tego, że silniki napędzane ropą są droższe od swoich benzynowych odpowiedników, wiele osób jest skłonnych wyłożyć większą kwotę przy zakupie auta, by później ograniczyć wydatki na paliwo. Choć rzeczywiście wykorzystywanie auta spalającego olej napędowy może okazać się sporo tańsze, zwłaszcza kiedy będziemy nim przejeżdżali dłuższe dystanse, to koszty utrzymania pojazdu zależą także od tego, czy jest on odpowiednio traktowany. Liczy się tu zarówno właściwa technika jazdy, jak i ścisłe przestrzeganie wymogów odnośnie serwisowania, profesjonalnej diagnostyki i naprawy pojazdu w razie najdrobniejszych usterek, a także regularnej wymiany wszystkich elementów eksploatacyjnych. Zobaczmy, na jakie kwestie trzeba zwrócić uwagę, jeżdżąc autem z silnikiem diesla.
Dlaczego warto dbać o prawidłową eksploatację auta z silnikiem diesla?
Nowoczesne silniki diesla to dość skomplikowane konstrukcje, w których stosuje się wiele złożonych rozwiązań poprawiających zarówno kulturę pracy jednostki napędowej, jak i jej osiągi oraz spalanie. Wymaga to stosowania zaawansowanych technicznie podzespołów, które są jednocześnie droższe w produkcji. Choć silniki tego typu mogą być trwałe i wytrzymałe, to większe ich wysilenie przekłada się na spore ryzyko awarii, jeśli pojazd nie będzie utrzymywany w dobrym stanie oraz odpowiednio traktowany przez użytkownika. Wśród części, które szczególnie często bywają uszkadzane przez niewłaściwą eksploatację lub zaniedbania serwisowe znajduje się m.in. koło dwumasowe, turbosprężarka czy układ wtryskowy.
Dwumasowe koło zamachowe to podzespół, który jest odpowiedzialny za tłumienie powstających podczas silnika znacznych wibracji. Taka sytuacja często ma miejsce w nowoczesnych dieslach podczas pracy na niskich obrotach, szczególnie kiedy generowany moment obrotowy jest bardzo wysoki. Ze względu na to, że drgania powodują bardzo duże obciążenia, które negatywnie wpływają na stan różnych podzespołów, w tym zwłaszcza skrzynię biegów znaczenie kół dwumasowych ciężko przecenić. Niestety, podzespół ten narażony na działanie bardzo dużej siły przy zbyt intensywnej eksploatacji stosunkowo szybko może potrzebować wymiany, a jego koszt, w zależności od modelu auta, wynosi od kilku tysięcy złotych wzwyż.
Innym podzespołem, który będzie kosztowny, a często ulega usterkom, jest układ wtryskowy. Jego zadaniem jest precyzyjne dozowanie właściwej dawki paliwa, w zależności od tego, z jaką prędkością obrotową ma pracować silnik. W przypadku wtrysków największym zagrożeniem są znajdujące się w oleju napędowym zanieczyszczenia, które powodują powstawanie substancji osadzających się na powierzchni wtrysków. Osady tego rodzaju prowadzą do blokowania przepływu i jednocześnie mogą podnosić temperaturę powierzchni, na której się znajdą, co często prowadzi do deformacji i uszkodzeń całego urządzenia. Problemem mogą być również przedostające się do paliwa opiłki. Choć uszkodzenie wtryskiwaczy nie zawsze oznacza konieczność wymiany, to nawet ich profesjonalna regeneracja może pochłonąć spore kwoty.
Następną częścią, która jest zarazem droga i łatwa do uszkodzenia przy nieprawidłowym użytkowaniu auta jest turbosprężarka. Choć stosowanie tego rozwiązania pozwala na znaczną poprawę osiągów silnika przy tej samej pojemności i zużyciu paliwa, to jednocześnie trzeba pamiętać, że element ten pracuje pod bardzo dużymi obciążeniami mechanicznymi i termicznymi. Z tego powodu jednym z kluczowych czynników wpływających na jego żywotność jest odpowiednie smarowanie. Zapewnia znaczne zmniejszenie powstającego tarcia i ścierania się zewnętrznych warstw metalu za sprawą tworzenia na elementach ochronnego filmu olejowego i pomaga w odprowadzaniu z powierzchni części powstającego ciepła. Wszelkie problemy z dostarczaniem oleju objawiają się stosunkowo szybkim uszkodzeniem turbiny i koniecznością jej regeneracji lub wymiany.
Elementów, które przy złym traktowaniu auta będą wymagały nie raz bardzo kosztownej interwencji serwisu, jest zdecydowanie więcej. Są wśród nich m.in. filtry cząstek stałych, które nie zawsze mają możliwość efektywnego wypalania gromadzących się w nich zanieczyszczeń, czy choćby układy elektryczne, a zwłaszcza cewki i akumulatory.
O czym pamiętać jeżdżąc autem z silnikiem diesla?
Produkowanie obecnie silniki diesla są w stanie osiągać bardzo dobre parametry użytkowe, zarówno pod względem poziomu spalania, jak i osiągów, jednak do długiego i bezawaryjnego działania potrzebują, podobnie jak jednostki benzynowe przede wszystkim regularnych przeglądów. Kluczowa jest okresowa wymiana oleju silnikowego, prowadzona z częstotliwością określoną przez producenta auta, a także dbanie o stan filtra paliwa i powietrza, zwłaszcza jeśli pojazd jest używany w ciężkich warunkach – np. przy dużym zapyleniu czy w intensywnym ruchu miejskim. Właściwy serwis pomoże w zapobieganiu szybkiemu zużyciu elementów i ich awariom tylko pod warunkiem, że będzie się łączył z odpowiednim zachowaniem kierowcy.
Prawidłowa eksploatacja auta z silnikiem diesla wymaga od użytkownika zwracania uwagi na kilka szczególnie ważnych elementów. Przede wszystkim zapłon w silniku korzystającym z oleju napędowego następuje nie za sprawą iskry, a wskutek działania świec żarowych, które rozgrzewają się do bardzo wysokiej temperatury. Żeby jej osiągnięcie było możliwe, niezbędna jest większa dawka prądu, niż w aucie benzynowym. Do właściwego funkcjonowania pojazdu z silnikiem diesla wymagany więc będzie sprawny akumulator oraz cała elektryka samochodowa.
Warto pamiętać, że w pojazdach z nowoczesnymi silnikami wysokoprężnymi wyposażanymi w turbosprężarki nie powinno się rozpoczynać jazdy natychmiast po ich uruchomieniu. Należy zawsze odczekać, aż sprężarka uzyska odpowiednie smarowanie i chłodzenie. Podobnie powinno wyglądać kończenie jazdy. Nie należy gasić silnika zaraz po zatrzymaniu auta, ponieważ szybko wirująca sprężarka po odłączeniu pompy oleju będzie się w takiej sytuacji przez jakiś czas obracała „na sucho”.
Kolejną rzeczą, którą powinno się brać pod uwagę, jest to, że wiele diesli oferuje pełny dostęp do wysokiego momentu obrotowego już od bardzo niskich obrotów. Ruszanie może więc wymagać delikatnego operowania sprzęgłem i gazem, w przeciwnym razie może się ono nadmiernie zużywać i często potrzebować wymiany.
Jedną z najważniejszych kwestii przy eksploatacji pojazdu z silnikiem wysokoprężnym jest unikanie jazdy wyłącznie na bardzo krótkich dystansach. Takie postępowanie będzie bowiem oznaczało, że silnik przez cały czas pracuje w temperaturze, która nie pozwala na rozgrzanie oleju silnikowego, a zatem na efektywne smarowanie wszystkich elementów. Kolejnym problemem jest fakt, że w takich warunkach układ oczyszczania spalin także nie będzie w stanie osiągnąć właściwej temperatury roboczej, w związku z czym gromadzić się w nim będą niespalone cząsteczki, stopniowo ograniczając jego sprawność. Dla prawidłowego działania auta powinno się raz na jakiś czas przejeżdżać nim dłuższy dystans, co wpłynie pozytywnie zarówno na stan naładowania akumulatora, jak i oczyszczanie filtra cząstek stałych.
Kierowca używający samochodu zasilanego olejem napędowym powinien też unikać ciągłej jazdy na niskich obrotach. Choć daje to złudzenie oszczędzania paliwa, to przy nowoczesnych silnikach nie ma uzasadnienia, a ponadto prowadzi do przyspieszonego zużycia koła dwumasowego. Mimo tego, że charakterystyka pracy współczesnych diesli zachęca do wykorzystywania wysokiego momentu obrotowego dostępnego już przy bardzo niskiej prędkości obrotowej, a zatem oferuje wysoką elastyczność i pokusę gwałtownego przyspieszania bez redukcji biegu, z punktu widzenia trwałości wszystkich podzespołów nie będzie to najlepsza strategia.
Każdy użytkownik auta z silnikiem diesla powinien też pamiętać, że przypadku takich jednostek napędowych duże znaczenie ma jakość tankowanego paliwa. Wprawdzie nie sposób ocenić samodzielnie jego stanu, jednak dobrym pomysłem będzie zaopatrywanie się wyłącznie na sprawdzonych stacjach. Dla uniknięcia kłopotów z rozruchem w okresie obniżonych temperatur nie wolno też zapomnieć o odpowiednio wczesnej zmianie paliwa na zimowe.